‘Voor de studie Natuur- en Sterrenkunde is het verplicht dat je wiskunde B hebt gevolgd op het VWO. Voor statistiek heb je echter kennis nodig die je alleen krijgt als je wiskunde A hebt gevolgd, of naast wiskunde B nog wiskunde D als bijvak hebt gekozen. Daar leer je over kansberekening en normaalverdelingen. Dat is relevante kennis voor het begrijpen van de statistiek die wij in practica gebruiken. Voor sommige studenten is het dus helemaal nieuw, anderen lopen er gemakkelijk doorheen. Dat maakt het een uitdaging voor ons als docenten.’ vertelt Bob.
‘Voor corona gaven we de studenten één keer een lang college over statistiek. Hierbij wisselden we af tussen informatie en opdrachten waar ze hun kennis konden toepassen. Studenten vonden dat afwisselend en leuk, maar deze vorm wilden we niet gebruiken bij het onderwijs op afstand. We hadden wel een opname van het voorgaande jaar, maar die was duidelijk niet gemaakt voor onderwijs op afstand. Daar wilde ik dus absoluut geen gebruik van maken.’ Daarbij komt kijken dat statistiek voor veel studenten niet hun favoriete vak is. Het was dus ook van belang om studenten betrokken te houden, zeker bij afstandsonderwijs. Bob wilde dit graag op een persoonlijke manier doen.
De tactieken van Bob
Bob heeft diverse tactieken ingezet om studenten enthousiast te maken voor de stof en ze betrokken te houden bij het vak:
Een uitgebreide syllabus
Ten eerste heeft Bob een duidelijke en inhoudelijke syllabus gemaakt met alle informatie en stof die studenten nodig hebben, inclusief inhoudelijke (wiskundige) voorbeelden en voorbeeldcodes waarmee de geleerde technieken in de programmeertaal Python kunnen worden gebruikt.
Diverse soorten kennisclips
Wat voorheen contactonderwijs was, werd nu gegeven in de vorm van kennisclips, die gebaseerd zijn op informatie uit de syllabus. ‘Ik heb gewerkt met vier verschillende soorten clips. Het eerste type is de klassieke kennisclip, waarbij ik voor een green screen dingen uitleg. Die video’s zijn kort, rond de 7 minuten.’ vertelt Bob. Het tweede type zijn clips gefilmd achter een lightboard, een soort glazen whiteboard. Dit board gebruikt Bob in de video’s om wiskundige formules op te schrijven die op die manier makkelijk te zien zijn voor de student. Het derde type kennisclip is een Klokhuis-achtige instructievideo over bijvoorbeeld practicumveiligheid. In dit soort video’s is Bob te zien in het lab en laat hij zien hoe je veilig een practicum uitvoert. Het vierde type kennisclip zijn screencasts. ‘Voor iedere soort clip hebben we nagedacht over hoe we de betrokkenheid van studenten zo groot mogelijk konden maken. Zo hebben we bijvoorbeeld bewust gezorgd voor afwisseling tussen de verschillende soorten video en werden de video’s zelf ook nog afgewisseld met opdrachten die studenten tussendoor moesten maken.’
Persoonlijke announcements
Bob deelde via Brightspace persoonlijke video’s die hij in vlog-stijl zelf heeft opgenomen. Dit deed hij steeds op een andere locatie om het afwisselend te houden. Hierin vertelt hij kort wat de bedoeling is die week. ‘Ik vond dit een goede manier om studenten op een persoonlijke manier aan te spreken.’ vertelt hij. Daarnaast werd de informatie uit deze type video’s ook uitgeschreven in een announcement op Brightspace.
Duidelijke weekstructuur
Voor studenten verliep de cursus op een duidelijke, structurele manier. De eerste 3 weken werden zogeheten ‘voorcolleges’ gegeven. Bob had voor iedere week een checklist gemaakt voor de studenten. In deze checklist stond welk stukje uit de syllabus de studenten dienden te lezen, de kennisclips die ze moesten bekijken en de opdrachten voor die week. Deze verschillende taken werden binnen de checklist met elkaar afgewisseld om verveling door een specifieke werkvorm zoveel mogelijk te voorkomen en het gevoel van constante vooruitgang te bewerkstelligen. Ook stonden er optionele video’s bij. Alle clips die Bob had gemaakt kon de student vinden in de Kaltura Course Gallery, maar ze stonden dus ook in de checklists zelf waar de student ze direct kon bekijken. De toetsing van het vak werd gedaan door het beoordelen van practicaverslagen van de studenten.
Positieve ontvangst
Bob merkt dat deze inrichting van onderwijs veel positieve effecten had. 'Ik had gedacht dat de checklists misschien een beetje schools zouden voelen, maar studenten gaven aan dat het juist fijn en duidelijk is. De checklist is door alle studenten gebruikt en 60% van de studenten hebben het optionele materiaal ook bekeken. Ik denk dat het als student wel fijn is om deze vorm van structuur te hebben als je alles vanuit thuis moet doen.' vertelt Bob. 'Daarnaast vonden studenten de kennisclips van hoge kwaliteit en makkelijk terug te kijken als herhaling van de stof. De clips zijn in de evaluatie door studenten beoordeeld met een 8,9!' De negatiefste feedback die Bob heeft gekregen van studenten is dat de eerste week zwaar was en dat studenten dat niet verwacht hadden.
Tip van de docent
'Mijn tip voor andere docenten is om niet alleen maar na te denken over de stof, maar ook over wat jouw presentatie en de vorm daarvan doen met het publiek. Wat wil je dat ze gevoelsmatig meenemen? Als docent is het makkelijk om anderhalf uur lang te praten, maar studenten zullen hier niet veel uit meenemen. Hou dus niet alleen rekening met wat je op inhoudsniveau wilt meegeven, maar ook met wat de vorm van je onderwijsontwerp impliciet (of expliciet) als boodschap overbrengt.' zegt Bob.
Zelf aan de slag?
Bob heeft de clips gemaakt samen met het team Radboud Educational Clips. Bekijk welke ondersteuning zij bieden in het maken van mediaproducten.
Er zijn diverse handleidingen die uitleg bieden over de functies die Bob heeft gebruikt in Brightspace: